Hướng dẫn trình bày biểu đồ vùng xếp chồng trên Power BI

Biểu đồ vùng xếp chồng là gì?

Biểu đồ vùng xếp chồng (hay còn gọi là Stacked Area chart), đây là một dạng biểu đồ phức hợp của dạng biểu đồ vùng. 

Chúng ta đều biết biểu đồ vùng đơn giản thể hiện những chuỗi dữ liệu được biểu diễn bằng những đường thẳng cùng vùng làm đầy màu sắc ở phía bên dưới. Biểu đồ vùng thích hợp biểu diễn sự thay đổi theo thời gian của một chuỗi dữ liệu. Giúp ta có một phần trình bày đơn giản và dễ hiểu chỉ trong nháy mắt.

Trên cơ sở đó biểu đồ vùng xếp chồng là nhiều vùng dữ liệu chồng lên nhau, phân biệt bằng các vùng (Dải) màu sắc khác nhau như hình minh họa dưới đây. Biểu đồ vùng xếp chồng cho phép ta thể hiện được sự thay đổi theo thời gian của nhiều chuỗi dữ liệu cùng một lúc. Từ đó giúp ta dễ dàng so sánh và phân tích.

Ưu điểm của biểu đồ vùng xếp chồng:

• Trình bày đơn giản, dễ đọc, dễ phân tích.
• Thích hợp biểu diễn những xu hướng qua các thời kỳ.
• Có thể xử lý được những dữ liệu có giá trị tích cực hoặc tiêu cực, âm hoặc dương.

Nhược điểm của biểu đồ vùng xếp chồng:

• Nếu xu hướng của tổng thể các dữ liệu không thống nhất, rất dễ gây nên tình trạng rối mắt, kém hiệu quả.
• Các đường có thể ẩn chứa nhiều dữ liệu hơn thực tế có sẵn.

Trong bài này, Gitiho sẽ hướng dẫn các bạn cách tạo và định dạng biểu đồ Vùng xếp chồng (Stacked Area Chart) vừa đẹp mắt, dễ phân tích và chuyên nghiệp.

Hướng dẫn tạo biểu đồ vùng xếp chồng

Để tạo biểu đồ vùng xếp chồng (Stacked Area Chart) chúng ta có 2 cách đơn giản như sau, tùy vào tình huống xử lý dữ liệu cụ thể mà bạn có thể chọn một trong hai cách để thực hiện.

Trong ví dụ minh họa xuyên suốt bài này chúng ta sẽ sử dụng tệp dữ liệu về mảng Doanh Số Bán Hàng để mình họa, xoay quanh doanh số sẽ có các bảng dữ liệu như Lượng đơn hàng, Ngày đặt hàng, Mã sản phẩm, Tên tỉnh / vùng, Tổng chi phí sản phẩm,...để minh họa cụ thể cho vấn đề này. Các bạn có thể thấy rõ trong phần dưới đây.

Cách thứ nhất 

Đầu tiên để tạo biểu đồ cột xếp chồng trên Power BI ta cần kéo và thả bảng Doanh số bán hàng (Sales Amount) từ mục Fields đến khu vực làm việc. Power BI sẽ tự động tạo cho chúng ta một biểu đồ hình cột như dưới đây.

Tiếp theo ta sẽ thêm Tên tỉnh vào mục Axis.

Lúc này ta nhấn vào biểu tượng biểu đồ vùng xếp chồng (Stacked Area Chart) dưới mục Visualization. Power BI sẽ tự động chuyển biểu đồ đồ hình cột bên trên thành biểu đồ vùng. Như hình dưới đây, chúng ta có thể thấy biểu đồ vùng xếp chồng đã có một vùng trình bày thông tin về Doanh số bán hàng theo tỉnh (Sales Amount by State Province Name).

Để biểu đồ có thêm nhiều vùng xếp chồng lên nhau, trình bày nhiều dữ liệu hơn. Ta sẽ thêm Tổng chi phí sản phẩm (Total Product Cost) vào mục Values. Như thế này ta đã có biểu đồ trình bày doanh số bán hàng và chi phí sản phẩm theo tỉnh thành phố (Sales Vs Product Cost by State province name).

Cách thứ hai

Với cách thứ hai này, chúng ta sẽ tạo một biểu đồ vùng xếp chồng bằng dữ liệu giả định trước. Sau đó sẽ thêm dữ liệu cụ thể vào biểu đồ.

Đầu tiên ta nhấn chọn biểu tượng của biểu đồ vùng xếp chồng (Stacked Area Chart) dưới mục Visualization. Lúc này Power BI sẽ tự động tạo cho ta một biểu đồ vùng xếp chồng bằng dữ liệu giả định. Giống như hình minh họa dưới đây:

Để thêm dữ liệu vào biểu đồ vùng xếp chồng này, ta sẽ thêm các trường cần thiết vào:

• Axis: Ta sẽ thêm các tên cột đại diện cho vùng xếp chồng vào đây.
• Legend: Cột chia thêm các giá trị 
• Values: Nơi để kéo các giá trị số vào đây nhưu là doanh số bán hàng, số đơn hàng, tổng doanh số, ...

Xem trong minh họa này ta sẽ kéo Doanh số bán hàng (sales amount) và tổng chi phí sản phẩm (total product cost) từ trường Values.

Tiếp theo ta thêm tên Tỉnh (State Province Name) vào mục Axis. Ở đây ta có thể dùng thao tác kéo và thả bảng Tỉnh thành phố này vào mục Axis, hoặc đơn giản hơn là tích vào ô trống ngay trước tên cột State Province này. Giốngn hư trong hình dưới đây.

Từ hình bên trên chúng ta đều thấy biểu đồ vùng xếp chồng đang được sắp xếp theo Doanh số bán hàng với thứ tự giảm dần. Do đó ta cần sắp xếp lại dữ liệu, tức là Doanh số bán hàng theo tên tỉnh (state province name). Để thực hiện điều này ta sẽ nhấn chuột vào nút 3 chấm trên cùng bên phải của màn hiển thị. Tiếp theo nhấn chọn Sort By State Province Name, giống như hình bên dưới.

Giờ đây chúng ta sẽ thao tác thêm vài bước định dạng để biểu đồ dễ nhìn hơn.

Như các bạn thấy trên đây, thao tác định dạng giúp biểu đồ cột xếp chồng trở nên đẹp mắt và dễ nhìn hơn. Vậy phải làm như nào và cần làm những gì để có một biểu đồ cột xếp chồng có hình thức trình bày chuyên nghiệp. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu và thực hành tại phần dưới đây.

Hướng dẫn định dạng biểu đồ vùng xếp chồng

Để định dạng biểu đồ vùng xếp chồng (hay còn gọi là Staked Area chart) trên Power BI, ta sẽ có các thao tác gồm: chỉnh sửa màu của vùng, định dạng tiêu đề biểu đồ, vị trí trục tung, trục hoành, nhãn dự liệu, hình nền,...

Các thao tác này sẽ được liệt kê chi tiết theo thứ tự dưới đây:

Định dạng chung

Đầy tiên ta cần nhấn chuột vào biểu tượng hình con lăn (Format) như trong hình minh họa bên dưới. Lúc này một danh sách các tùy chọn cho phép ta chỉnh sửa biểu đồ vùng xếp chồng sẽ xuất hiện.

Ta sẽ sử dụng mục General đầu tiên này để thay đổi vị trí trục X, trục Y, độ dày và chiều cao của biểu đồ vùng xếp chồng.

Định dạng chú thích cho biểu đồ vùng xếp chồng

Chúng ta thực hiện định dạng chú thích trong mục Legend như hình dưới đây. Đầu tiên cần chuyển đổi trạng thái của Legend từ Off thành On để bật hiển thị chú thích.

• Position: Nhấn chọn hộp này sẽ xuất hiện danh sách các tùy chọn là vị trí đặt các nhãn chú thích. Như trong ví dụ này, chúng ta đang để hiển thị nhãn chú thích ở dạng Top Center, tức là đặt trên đầu và được căn giữa.
• Title: Tên tiêu đề của chú thích. Chuyển trạng thái thành On cho phép ta bật hiển thị tiêu đề chú thích.
• Legend Name: Tên của chú thích. Ở đây ta điền tên là Money (tiền). Bạn đã thấy trên hình, tên này đã được xuất hiện bên cạnh chú thích.
• Color: Cho phép ta đổi màu của chú thích. Trong trường hợp này ta đã chọn màu nâu để thay thế cho màu mặc định.
• Font family: Cho phép ta đổi kiểu chữ chú thích tại đây. Ví dự như ta chọn kiểu chữ Candara cho chú thích là kiểu chữ giống trong hình minh họa.
• Text Size: Đổi kích cỡ chữ, phóng to, thu nhỏ chữ chú thích tại đây.

Định dạng trục X của biểu đồ vùng xếp chồng

Nhấn chuột chọn mục X-Axis, lúc này sẽ xuất hiện một danh sách các tùy chọn liền dưới của X-Axis cho phép ta định dạng lại trục ngang của biểu đồ.

• Type: Trong mục này ta sẽ chọn loại theo danh mục (categorical) hoặc tiếp tục.
• Color: Cho phép ta đổi màu của chữ trục X.
• Text size: Đổi cỡ chữ của các dòng chú thích trên trục X.
• Font family: Đổi kiểu chữ của các mốc chú thích trục X.
• Minimum: Chiều rộng danh mục tối thiểu: Trong ví dụ này ta chọn 20.
• Maximum: Kích thước tối đa: Chúng ta đang để 25%.
• Title: Tiêu đề của trục X.

Ở định dạng mặc đinh, tiêu đề trục X được thiết lập ở trạng thái Off, tức là không hiển thị. Ta có thể bật hiển thị nó bằng cách chuyển trạng thái Title thành On. Lúc này cũng sẽ xuất hiện các tùy chọn cho chúng ta sử dụng để chỉnh sửa tiêu đề của trục X biểu đồ.

• Style: kiểu tiêu đề.
• Title color: cho phép ta đổi màu sắc của tiêu đề trục hoành.
• Axis title: tự động
• Title text size: dùng để chỉnh sửa cỡ chữ
• Font family: đổi kiểu chữ của tiêu đề trục X.

Như trong ví dụ minh họa này chúng ta đã đổi màu tiêu đề trục hoành thành màu xanh lá cây, kiểu chữ là Cambria và cỡ chữ là 25.

Định dạng trục Y của biểu đồ vùng xếp chồng

Chúng ta sẽ thực hiện thao tác này trong mục Y-Axis. Kích chuột nhấn chọn Y-Axis, lúc này một danh sách các tùy chọn nhỏ hơn để chỉnh sửa trục tung sẽ xuất hiện.

• Position: mục này cho phép ta đổi vị trí đặt của trục tung. Left là đặt bên trái. Right là đặt bên phải.
• Scale type: Loại tỷ lệ, trong này có 2 dạng là tuyến tính và nhật ký.
• Start: Nhập giá trị bắt đầu
• End: Nhập giá trị kết thúc

Sau khi nhập hai giá trị này thì Power BI sẽ tự động chia đơn vị trục tung cho chúng ta.

• Color: Cho phép ta đổi màu của các chú thích, số chia trên trục tung.
• Text size: Chỉnh sửa cỡ chữ của chú thích / đơn vị trên trục tung.
• Font family: Chỉnh sửa kiểu chữ.
• Display unit: Hiển thị đơn vị: Ta chọn đơn vị hiển thị tại đây gồm có: tự động, không có, nghìn, triệu, tỷ, nghìn tỷ.
• Value decimal: Chữ số thập phân cho giá trị.

Như trong hình trên chúng ta có thể thấy chú thích của trục Y đã được đổi thành màu nâu, cỡ chữ là 15 và hiển thị đơn vị là Thousand, tức là hàng nghìn.

Trong hình dưới đây, khi ta thiết lập mục Scale type tức loại tỷ lệ là Log (nhật ký), chúng ta sẽ thấy biểu đồ sẽ hiển thị dưới dạng Log.

Theo chế độ mặc định thì tiêu đề của trục tung sẽ bị tắt hiển thị (tức là ở trạng thái Off). Để bật hiển thị tiêu đề trục Y ta sẽ chuyển đổi trạng thái của nó thành On. Lúc này sẽ xuất hiện thêm các tùy chỉnh để ta chỉnh sửa cho tiêu đề trục X. 

• Style: kiểu chỉ hiển thị tiêu đề.
• Title color: màu chữ của tiêu đề.
• Axis title: tiêu đề trục, ta điền vào đây tên trục Y mà ta muốn hiển thị.
• Title text size: cỡ chữ của tiêu đề trục Y
• Font family: kiểu chữ của tiêu đề trục Y.

Như trong minh họa này chúng ta sau khi bật hiển thị tiêu đề trục Y thì đã đổi màu tiêu đề thành màu xanh lá cây, cỡ chữ là 25 và kiểu chữ là Cambria.

Để hiển thị đường lưới ta có thể chuyển trạng thái của Gridlines từ On thành Off và ngược lại. Trong phần đường lưới này ta thấy được các mục tùy chọn nhỏ hơn như trong hình minh họa bên trên gồm có:

• Color: cho phép ta đổi màu sắc của các đường lưới/
• Stroke Width: sử dụng phần này đổi chiều rộng của đường lưới.
• Line Style: Dùng mục này để chọn kiểu đường lưới: đường nét liền, đường dấu chấm, đường dấu gạch ngang liền,...

Định dạng màu dữ liệu cho biểu đồ vùng xếp chồng

Theo cài đặt ban đầu thì khoảng cách giữa trục tới các đường sẽ được thiết lập đổ đầy bằng màu mặc định. Để thay đổi điều này ta sẽ kích chuột chọn Data Color. Lúc này sẽ xuất hiện một danh sách các dữ liệu mà ta có thể chọn màu hiển thị cho từng cái.

Như trong ví dụ này ta đổi màu đường Doanh số bán hàng (Sales Amount) thành màu xanh lá cây và đường Tổng chi phí sản phẩm (total product cost) thành màu đỏ.

Định dạng nhãn dữ liệu cho biểu đồ vùng xếp chồng

Nhấn chuột chọn Data Labels, lúc này sẽ xuất hiện một loạt các tùy chọn nhỏ hơn cho phép chúng ta định dạng lại nhãn dữ liệu. Data Label hiển thị các giá trị số (như là doanh số bán hàng, tổng chi phí sản phẩm tại mỗi điểm). Giống như bạn thấy trong hình dưới đây, chúng ta đã bật hiển thị các điểm nhãn dữ liệu và đổi màu của nó thành màu đen.

• Display Unit: Hiển thị đơn vị. Ta chọn Auto tức là tự động, ngoài ra còn có không chọn, hàng nghìn, hàng triệu, hàng tỷ và nghìn tỷ.
• Value decimal: Chữ số thập phân cho giá trị.
• Text size: cỡ chữ của các nhãn dữ liệu.
• Font family: kiểu chữ của các nhãn dữ liệu.
• Show background: Hiển thị nền, cho phép ta chọn màu nền cho các nhãn dữ liệu này cùng độ trong suốt của nền.

Định dạng Hình dạng trên biểu đồ vùng xếp chồng

Chúng ta nhấn chuột chọn Shapes để thiết lập hình dạng trên biểu đồ. Lúc này một danh sách các tùy chọn nhỏ hơn sẽ xuất hiện như hình dưới đây:

• Stroke width: Độ rộng của nét.
• Join type: Loại kết hợp, trong này có 3 tùy chọn để chọn gồm làm tròn, vuông góc và góc xiên.
• Line style: cho phép ta chọn kiểu đường kẻ gồm nét liền, nét đứt, đường dấu chấm liền.
• Show maker shapes: Hiển thị vạch dấu, Cho phép ta bật hiển thị các điểm gấp khúc của đồ thị. Ta chuyển trạng thái của nó thành On thì đồng thời lúc này sẽ xuất hiện 2 tùy chọn nhỏ hơn là:
• Maker shapes: Hình dạng vạch dấu: gồm có hình tròn, hình vuông, hình kim cương, tam giác, dấu x...
• Maker size: Kích thước vạch dấu: ta chọn kích thước hiển thị của các điểm gấp khúc này là to hay nhỏ.
• Maker color: Màu sắc: tùy chỉnh màu của các điểm đánh dấu đoạn gấp khúc.

Như trong ví dụ minh họa này, chúng ta đã đổi Stroke Width tức là độ rộng của nét là 4, tạo điểm gấp khúc (maker Shape) ở dạng hình kim cương (diamond) với kích cỡ là 4 và đổi thành màu đỏ.

Định dạng hình nền cho biểu đồ vùng xếp chồng

Ta thực hiện các thao tác này trong mục Plot Area. Ta có thể thêm một ảnh nền tùy chỉnh vào biểu đồ vùng xếp chồng của mình. Để minh họa ta sẽ thêm một hình ảnh như bên dưới.

Để thêm ảnh ta chỉ cần kích chuột chọn Add Image trong mục này và chọn ảnh ta cần từ thư mục của mình. Tiếp theo thay đổi độ trong suốt để tránh nền quá nổi bật lấn át mất biểu đồ. Image Fit, ta chọn Normal.

Định dạng tiêu đề của biểu đồ vùng xếp chồng

Nhấn chuột chọn Title để xuất hiện các tùy chọn cho phép ta thiết lập lại định dạng tiêu đề của biểu đồ. Ta sẽ chuyển đổi trạng thái của Title từ On thành On để hiển thị tiêu đề.

• Title text: ta điền tên tiêu đề vào đây
• Font color: màu chữ của tiêu đề
• Background color: màu nền của tiêu đề
• Alignment: Ta có thể chọn căn giữa để tiêu đề hiển thị ngay giữa tiêu đề, hoặc căn trái, căn phải tùy tính thẩm mỹ và độ phù hợp cho biểu đồ.
• Text size: Thay đổi kích cỡ tiêu đề.
• Font family: Kiểu chữ của tiêu đề.

Từ trong hình dưới đây, chúng ta có thể thấy biểu đồ đã được đổi tên thành Sale Amount and Total Product Cost by State Name (nghĩa là Doanh số bán hàng và tổng chi phí sản phẩm theo tên tỉnh). Đồng thời màu tiêu đề được đổi thành màu xanh lá cây. Kiểu chữ là Georgia. Cỡ chữ là 25. Tiêu đề được căn giữa. Nếu muốn bạn hoàn toàn có thể thêm màu cho tiêu đề của biểu đồ để dòng chữ trở nên nổi bật hơn.

Định dạng màu nền và khung cho biểu đồ vùng xếp chồng

Ta nhấn chuột chọn Background. Để hiển thị màu nền cho biểu đồ ta chỉ cần chuyển trạng thái của Background từ Off thành On. Và ngược lại. Trong minh họa này ta đổi màu nền thành màu vàng với độ trong suốt là 28%.

Tương tự ta sẽ chuyển trạng thái của Border từ Off thành On để hiển thị khung viền cho biểu đồ của mình.

Đến đây chúng ta đã hoàn thành các thao tác để có một biểu đồ vùng xếp chồng hoàn chỉnh được trình bày đẹp mắt, dễ phân tích và chuyên nghiệp.

Có thể bạn sẽ cần:

Hướng dẫn trình bày đồ thị dải Ribbon Chart trong Power BI