Khen thưởng nhân viên như một hình thức ghi nhận năng lực, thể hiện sự coi trọng nhân sự của công ty. Bằng cách này, nhà quản trị giữ chân nhân tài hiệu quả hơn.
Thực tế, khen thưởng là nghệ thuật cần thực hiện đúng người, đúng thời điểm, đúng cách thức. Nếu mắc sai lầm, hoạt động đó có thể phản tác dụng. Vì thế bài viết sau đây Gitiho sẽ bật mí cho bạn những cách khích lệ nhân viên hiệu quả và một số sai lầm nên tránh.
XEM NHANH BÀI VIẾT
Một trong những lý do khiến nhân sự giảm nhiệt huyết, rời bỏ công ty là vì cảm thấy nỗ lực, cố gắng của mình không được ghi nhận. Nhân viên nào khi làm việc cũng đều mong muốn có sự công nhận từ đồng nghiệp, cấp trên.
Các chính sách khen thưởng đối với người lao động giống như liều doping tăng cường động lực cống hiến. Họ nhận ra bản thân được coi trọng nên lúc nào cũng phấn chấn, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ bằng tinh thần thoải mái, nhiệt huyết nhất.
Thực tế, doanh nghiệp áp dụng quy định thưởng phạt công bằng còn thúc đẩy nhân viên phát huy hết năng lực vốn có. Khảo sát của Tổ chức Nhân sự Quốc tế (SHRM) thể hiện rõ: “Hơn 68% người được hỏi tin rằng khen thưởng nhân viên kịp thời tác động tích cực tới tỷ lệ gắn kết nội bộ”.
Việc ghi nhận thành tích của nhân sự tạo nên môi trường làm việc lành mạnh. Đây cũng là hình thức thúc đẩy cạnh tranh công bằng trong nội bộ người lao động. Tất cả nhân viên đều nỗ lực hết mình để đạt được thành tựu. Như vậy hiệu quả lao động cao, nhân sự trở nên gắn bó với công ty hơn.
Tùy vào đặc trưng văn hóa, đặc thù ngành nghề mỗi công ty sẽ thiết lập những tiêu chí khen thưởng nhân viên khác nhau. Bạn có thể căn cứ theo gợi ý dưới đây để định hình khung đánh giá chung cho doanh nghiệp mình.
Khen thưởng kịp thời là yếu tố đầu tiên. Việc này cần thực hiện theo tiến độ, thời gian thực hiện nhiệm vụ của nhân viên. Nếu nhân sự đạt thành tích xuất sắc từ năm 2020 bạn không thể để tới cuối năm 2021 mới ghi nhận, khen ngợi. Lúc ấy sự háo hức, mong chờ của nhân viên đã nguội, việc vinh danh không còn quan trọng.
Bạn cùng nhân viên nên thiết lập các mục tiêu ngắn hạn. Sau đó bạn sẽ giám sát quá trình triển khai, kịp thời phản hồi và ghi nhận dựa trên thành tích công việc. Nhờ vậy họ sẽ gia tăng động lực, nâng cao hiệu suất làm việc tốt hơn.
Khen thưởng nhân viên xuất sắc khá nhạy cảm nếu không thực hiện minh bạch, công bằng. Chúng ta không thể ưu tiên cho người thân thiết được hưởng chế độ tốt hơn nhân sự khác nếu cùng làm tốt như nhau. Điều đó khiến cho nhân viên cảm thấy bất mãn gây nên mâu thuẫn nội bộ.
Thực tế trong quản trị doanh nghiệp, việc khen thưởng thiếu chính xác sẽ kéo theo nhiều hiểu lầm. Vậy nên bạn cần thực hiện đúng người, đúng việc, đúng quy chế, quy định công ty đã đưa ra.
Theo khảo sát từ Forbes, nhân viên được ghi nhận thành tích thường gắn bó với doanh nghiệp lâu hơn, hiệu suất công việc cũng cao hơn. Khen thưởng thường xuyên giúp nhân sự thấy rõ những tiến triển, thay đổi trong sự nghiệp. Qua đó họ cảm nhận khách quan sự trân trọng của doanh nghiệp, từ đó càng phát năng lực làm việc.
Dưới đây là một số cách khen thưởng nhân viên hiệu quả bạn có thể tham khảo:
Trong thế giới công nghệ với smartphone, máy tính bảng, một lá thư tay cảm ơn thật đặc biệt. Lá thư ấy mang giá trị biểu tượng, thể hiện sự quan tâm, trân trọng bạn dành cho nhân viên của mình. Họ thậm chí sẽ lưu giữ lại như kỷ niệm đẹp tại nơi làm việc.
Câu chuyện của CEO Campbell Soup – Doug Conant là một ví dụ điển hình về sức mạnh của lãnh đạo khi biết cách khích lệ nhân viên. Suốt nhiệm kỳ tại công ty, vị CEO này đã gửi hơn 30.000 lời cảm ơn viết tay cho nhân sự, khách hàng. Giải thích về việc gửi thiệp viết tay, ông cho biết: “Vì một nửa cộng sự Campbell Soup không dùng máy tính”.
Những lá thư cảm ơn không phải lý do duy nhất nâng cao hiệu suất công việc của Campbell Soup dưới sự lãnh đạo của Conant. Song hành động ấy góp phần tạo nên một nền văn hóa về lòng biết ơn trong toàn bộ công ty.
Một nguyên tắc quản lý nhân sự lãnh đạo nên lưu ý: Khen công khai, chê riêng tư. Cách khen ngợi nhân viên mang đến hiệu quả khen thưởng tốt hơn. Nhân viên sẽ có cảm giác được vinh danh, chiến thắng, hạnh phúc nếu thành tích của họ được sếp tán dương trước tập thể.
Khen thưởng công khai còn góp phần tạo phong trào thi đua, cạnh tranh lành mạnh trong tổ chức. Mỗi nhân sự sẽ nhìn nhận rõ vị trí của họ và nỗ lực để cải thiện vai trò, nâng cao giá trị bản thân.
Một cách khen thưởng nhân viên hiệu quả bạn có thể áp dụng chính là tặng quà. Những món quà dù nhỏ nhưng thể hiện sự quan tâm từ nhà quản lý đến nhân sự. “Của cho không bằng cách cho”, quà tặng đến đúng lúc giúp nhân viên thêm hài lòng, hạnh phúc và gắn bó với công ty.
Muốn tặng quà phù hợp, bạn nên dành thời gian quan sát nhân sự xem họ quan tâm điều gì, thích gì. Chẳng hạn nhân viên yêu thích bộ môn trekking bạn có thể tặng họ một đôi giày leo chuyên dụng. Tin chắc người nhận sẽ thật sự vui mừng vì mình được cấp trên thấu hiểu.
Tiền thưởng là hình thức khen thưởng nhân viên xuất sắc phổ biến, thực tế, dễ áp dụng. Khoản tiền này có tác dụng khích lệ tinh thần làm việc, gia tăng động lực hoàn thành nhiệm vụ cho nhân sự. Đó cũng giống như lời cảm ơn, tri ân vì những nỗ lực vượt trội nhân viên đã thực hiện.
Trường hợp khen thưởng theo nhóm, phần thưởng bằng tiền sẽ phù hợp hơn. Tùy vào đặc thù mỗi công ty sẽ có cách thức trao thưởng khác nhau. Tuy nhiên dù tiến hành như thế nào bạn cũng nên làm một cách trân trọng, gần gũi. Như vậy cả người nhận lẫn người trao đều hân hoan, vui mừng.
Trao cúp vinh danh, bằng khen khá cổ điển nhưng không hề cũ. Hình thức khen thưởng nhân viên này vẫn tạo được giá trị trong quản lý, xây dựng doanh nghiệp bền vững.
Thay vì khen ngợi công sức của nhân viên, bạn chỉ cần trao tặng họ kỷ niệm chương hàng tháng, quý hay năm. Nhà quản trị nên kết hợp phương thức trao cúp với quà tặng kèm thưởng nóng tiền mặt. Như vậy nhân viên càng thêm vui mừng, phấn chấn hơn khi làm việc, cống hiến.
Một báo cáo của Viện Gallup (Mỹ), mức độ gắn kết của nhân viên tại Đông Nam Á chỉ khoảng 12%. Trong khi số người không gắn kết lên tới 73% và chủ động rời xa công ty chiếm 14%. Như vậy, nhà quản lý cần tăng tỷ lệ trung thành với doanh nghiệp bằng những chính sách giữ chân chuyên biệt.
Trao cơ hội thăng tiến cho nhân sự làm việc hiệu quả trong tổ chức chính là cách tối ưu. Điều đó giúp nhân viên cảm thấy con đường sự nghiệp của bản thân rộng mở. Không những vậy, người lao động cũng hiểu rõ hơn về sứ mệnh, nhiệm vụ đối với công ty.
Tạo điều kiện để nhân viên phát triển cũng nhằm giúp họ trưởng thành, hoàn thiện kỹ năng, năng lực. Khen thưởng nhân viên bằng cách này mang lại nhiều lợi ích cho cả bản thân nhân sự lẫn công ty.
Bên cạnh việc trao cơ hội cho nhân viên đảm nhiệm dự án, vị trí quan trọng, bạn có thể tìm kiếm các khóa huấn luyện, nâng cao chuyên môn làm phần thưởng định kỳ. Như vậy người lao động có thêm động lực để cố gắng cống hiến.
Giống cách CEO SpaceX – Elon Musk áp dụng cho doanh nghiệp mình, thay vì đòi hỏi từ nhân viên, ông thường gửi email động viên, trò chuyện nhiều với họ. Vị CEO này cũng đưa nhân viên đi xem phim cùng người nổi tiếng, nhất là những nhà khoa học giỏi về lĩnh vực tên lửa. Điều đó khiến Elon Musk trở nên gần gũi, giữ chân được nhân tài cống hiến cho công ty.
Dành tặng nhân viên xuất sắc một vài ngày nghỉ ngơi hoàn toàn là cách khen thưởng thiết thực. Sau giai đoạn triển khai dự án căng thẳng, OT liên tục, thời gian nghỉ phép sẽ giúp họ tái tạo năng lượng, cân bằng tâm trạng, thể chất.
Qua đó họ thấy được sự quan tâm đến cảm xúc, sức khỏe từ công ty. Chưa kể khi nhân viên nghỉ ngơi đủ họ mới làm việc hiệu quả.
Nhân sự xuất sắc sẽ được hưởng những đặc quyền ưu tiên riêng biệt. Đây là cách khen thưởng nhân viên hoàn thành tốt nhiệm vụ khá thú vị. Thông qua đó, họ cảm nhận được mình là người đặc biệt của công ty. Vì thế họ càng nỗ lực, sẵn sàng cống hiến vì sự phát triển doanh nghiệp.
CEO Graham Weston của hãng công nghệ trí tuệ nhân tạo Rackspace Managed Hosting đã thực hiện điều này thường xuyên. Vị CEO này cho phép nhân viên có thành tích xuất sắc được sử dụng xe riêng của ông trong vòng 1 tuần. Graham Weston cho biết: “Nếu bạn đưa cho họ 200 USD không có nhiều ý nghĩa. Nhưng khi họ được sử dụng xe riêng của tôi trong 1 tuần họ sẽ không bao giờ quên”.
Trong khi đó CEO hãng công nghệ First American (Mỹ) lại dành tặng nhân viên ưu tú một chiếc bánh gato và tấm séc trị giá 200 USD mỗi năm vào dịp kỷ niệm ngày đầu đi làm của họ tại công ty. Con nhân viên hai lần trong năm nhận được thẻ mua hàng trị giá 50 USD.
Tất cả hoạt động những vị CEO trên thực hiện đều nhằm mục đích xây dựng tập thể người tài có khả năng dung hòa cái tôi cá nhân, đoàn kết. Đây là cách hình thành sức mạnh nội tại cho mỗi doanh nghiệp.
Mở tiệc mừng là hình thức khen thưởng cho cá nhân, đội nhóm phù hợp. Tham gia bữa tiệc này, nhân viên sẽ tạm gác lại công việc, cùng hòa chung niềm vui thắng lợi. Năng lượng tích cực ở buổi mừng công ấy nhanh chóng lan tỏa đến từng thành viên công ty, kích thích sự cạnh tranh lành mạnh.
Bạn nên cân nhắc yếu tố văn hóa, đặc thù của doanh nghiệp để tổ chức tiệc được trọn vẹn. Như vậy tất cả mọi người đều cảm thấy vui vẻ, thoải mái.
Khen thưởng nhân viên từ lãnh đạo, quản lý trực tiếp mang đến cảm giác tự hào. Nhưng bạn cũng đừng quên việc tán dương nhân sự thông qua ghi nhận của đồng nghiệp. Việc được chính đồng nghiệp công nhận giúp nhân viên gia tăng gắn bó, hài lòng với công việc, công ty.
Bạn hãy tạo dựng nên một nơi các nhân viên luôn khuyến khích, khen ngợi lẫn nhau khi ai đó đạt thành tích tốt. Đây là nét văn hóa doanh nghiệp cần bồi đắp nhằm tạo tinh thần gắn kết, giúp nhau cùng cố gắng.
Trong nghệ thuật quản trị doanh nghiệp, khen thưởng nhân viên chưa bao giờ là việc dễ dàng. Những lời khen ngợi, tán dương sẽ phản tác dụng nếu bạn mắc phải sai lầm sau:
Thiếu tiêu chí đánh giá khiến nhà quản lý khó xác định nhân viên liệu có xứng đáng nhận thưởng hay chưa. Như vậy làm cho quá trình khen thưởng trở nên thiếu sót, lúng túng, không đúng định hướng.
Không đưa ra tiêu chí xét thưởng cũng giống như công ty mất đi một thước đo công bằng, khách quan. Điều đó có thể khiến bạn rơi vào một số tình huống như:
Dù xảy ra trường hợp nào kể trên cũng khiến nhân viên không thỏa mãn, hài lòng với chính sách khen thưởng của công ty. Họ sẽ hình thành nên sự nghi ngờ, bất cần vì cho rằng lãnh đạo đang thiếu công bằng, minh bạch.
Khen thưởng nhân viên bất chợt, theo cảm tính, không có kế hoạch ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả làm việc. Chẳng hạn nhân sự đang trong thời gian triển khai dự án căng thẳng nhưng bạn lại tặng thưởng voucher nghỉ dưỡng ngay lúc đó thật không phù hợp. Bởi họ không thể tạm ngưng công việc để sử dụng đặc quyền ấy.
Vì vậy, bạn nên thiết lập kế hoạch khen thưởng dựa vào 3 tiêu chí: Kịp thời, chính xác, đảm bảo đúng mục tiêu đề ra. Nhờ đó, hiệu quả của việc tuyên dương, khích lệ nhân sự sẽ tốt hơn.
Khen thưởng nhân viên thiếu minh bạch chính là nguyên do dẫn tới xung đột nội bộ. Nhà quản lý cần đảm bảo nguyên tắc:
Nếu không xử lý khéo léo ngay từ đầu, nhân viên sẽ nghi ngờ, không hài lòng. Vì vậy, chính sách khen thưởng nên minh bạch hóa để tất cả nhân sự cùng nắm rõ.
Đôi khi thành tích do công sức của cả nhóm tạo nên. Lúc này bạn nên ghi nhận công lao cả team để đảm bảo công bằng. Tất cả cần đưa vào bảng tiêu chí khen thưởng áp dụng toàn công ty. Điều đó giúp việc đánh giá trở nên chuẩn xác, không bỏ sót bất cứ người nào.
Ngoài ra, thành tích cá nhân và thành tích nhóm nên xem xét đồng thời. Sự tổng hợp từ nhiều phía như vậy mới có thể đưa ra nhận định chuẩn xác về cống hiến công việc để tuyên dương.
Mặc dù khen thưởng nhân viên bằng tiền là nhu cầu cơ bản nhưng không phải tất cả. Bất cứ ai đi làm cũng vì mục đích tiền bạc nhằm trang trải cuộc sống. Nhưng họ còn nhiều mong muốn khác như: Được vinh danh, công nhận, có cơ hội thăng tiến, phát triển công việc.
Nếu lúc nào cũng dùng tiền thưởng để động viên, khích lệ nhân viên sẽ vô cùng thiếu sót. Thay vào đó bạn nên lắng nghe, tìm hiểu nguyện vọng để mang đến những điều người lao động thực sự mong chờ.
Như vậy tuyên dương, khen ngợi là cách tạo động lực cho nhân sự hiệu quả. Về cơ bản tất cả mọi người đều thích được lãnh đạo ghi nhận thành tích, đóng góp. Vì thế áp dụng chính sách khen thưởng nhân viên kịp thời, đúng lúc sẽ giúp doanh nghiệp giữ chân nhân tài, phát triển bền vững.