Kiến thức cần biết về giao dịch liên kết dành cho kế toán

Trong bài viết này, chúng mình sẽ chia sẻ với các bạn kiến thức tổng quan về giao dịch liên kết mà kế toán cần biết. Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!

Kế toán Thuế Thực hành từ cơ bản đến nâng cao

Giao dịch liên kết không phải khái niệm mới lạ mà đã xuất hiện từ rất lâu. Nhưng từ cuối năm 2020, tức là từ sau khi Nghị định 132/2020/NĐ-CP có hiệu lực thì giao dịch liên kết mới xuất hiện phổ biến và được quan tâm nhiều hơn.

Giao dịch liên kết là gì?

Khái niệm giao dịch liên kết

Theo quy định tại Điều 1 Nghị định 132/2020/NĐ-CP về giao dịch liên kết thì các giao dịch liên kết thuộc phạm vi điều chỉnh của của nghị định này bao gồm:

Giao dịch mua bán, trao đổi, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, chuyển giao, chuyển nhượng hàng hóa, cung cấp dịch vụ; vay, cho vay, dịch vụ tài chính, đảm bảo tài chính và các công cụ tài chính khác; mua, bán, trao đổi, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, chuyển giao, chuyển nhượng tài sản hữu hình, tài sản vô hình và thỏa thuận mua, bán, sử dụng chung nguồn lực như tài sản, vốn, lao động, chia sẻ chi phí giữa các bên có quan hệ liên kết, trừ các giao dịch kinh doanh đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc phạm vi điều chỉnh giá của Nhà nước thực hiện theo quy định của pháp luật về giá.

Đối tượng áp dụng của giao dịch liên kết

Tổ chức sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ (sau đây gọi chung là người nộp thuế) là đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp có phát sinh giao dịch và các bên có quan hệ liên kết theo quy định tại Điều 5 Nghị định 132/2020/NĐ-CP.

Nguyên tắc áp dụng của giao dịch liên kết

Người nộp thuế có giao dịch liên kết phải loại trừ các yếu tố làm giảm nghĩa vụ thuế do quan hệ liên kết chi phối, tác động để kê khai, xác định nghĩa vụ thuế đối với các giao dịch liên kết tương đương với các giao dịch độc lập có cùng điều kiện.

Các bên có quan hệ liên kết được quy định như sau:

• Một bên tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư vào bên kia.
• Các bên trực tiếp hay gián tiếp cùng chịu sự điều hành, kiểm soát và góp vốn hoặc đầu tư của một bên khác.

Xem thêm: Kiến thức cần biết về kê khai, quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp

11 trường hợp về các bên có giao dịch liên kết

a) Một doanh nghiệp nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp kia;

b) Cả hai doanh nghiệp đều có ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu do một bên thứ ba nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp;

c) Một doanh nghiệp là cổ đông lớn nhất về vốn góp chủ sở hữu và nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp ít nhất 10% tổng số cổ phần của doanh nghiệp kia;

d) Một doanh nghiệp bảo lãnh hoặc cho một doanh nghiệp khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào (bao gồm cả các khoản vay từ bên thứ ba được đảm bảo từ nguồn tài chính của bên liên kết và các giao dịch tài chính có bản chất tương tự) với điều kiện khỏn vốn vay ít nhất bằng 25% vốn góp chủ sở hữu của doanh nghiệp đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của doanh nghiệp đi vay;

đ) Một doanh nghiệp chỉ định thành viên ban lãnh đạo điều hành hoặc nắm quyền kiểm soát của một doanh nghiệp khác với điều kiện số lượng các thành viên được doanh nghiệp thứ nhất chỉ định chiếm trên 50% tổng số thành viên ban lãnh đạo điều hành hoặc nắm quyền kiểm soát doanh nghiệp thứ hai; hoặc một thành viên được doanh nghiệp thứ nhất chỉ định có quyền quyết định các chính sách tài chính hoặc hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thứ hai;

e) Hai doanh nghiệp cùng có trên 50% thành viên ban lãnh đạo hoặc cùng có một thành viên ban lãnh đạo có quyền quyết định các chính sách tài chính hoặc hoạt động kinh doanh được chỉ định bởi một bên thứ ba;

g) Hai doanh nghiệp được điều hành hoặc chịu sự kiểm soát về nhân sự, tài chính và hoạt động kinh doanh bởi các cá nhân thuộc một trong các mối quan hệ vợ, chồng; cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế, cha mẹ vợ, cha mẹ chồng; con đẻ, con nuôi của vợ hoặc chồng, con dâu, con rể; anh, chị, em cùng cha mẹ, anh, chị em cùng cha khác mẹ, anh, chị, em cùng mẹ khác cha, anh rể, em rể, chị dâu, em dâu của người cùng cha mẹ hoặc cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha; ông bà nội, ông bà ngoại; cháu nội, cháu ngoại; cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột.

h) Hai cơ sở kinh doanh có mối quan hệ trụ sở chính và cơ sở thường trú hoặc cùng là cơ sở thường trú của tổ chức, cá nhân nước ngoài;

i) Các doanh nghiệp chịu sự kiểm soát một cá nhân thông qua vốn góp của cá nhân này vào doanh nghiệp đó hoặc trực tiếp tham gia điều hành doanh nghiệp;

k) Các trường hợp khác trong đó doanh nghiệp chịu sự điều hành, kiểm soát, quyết định trên thực tế đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp kia;

l) Doanh nghiệp có phát sinh các giao dịch nhượng, nhận chuyển nhượng vốn góp ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp trong kỳ tính thuế; vay, cho vay ít nhất 10% vốn góp của chủ sở hữu tại thời điểm phát sinh giao dịch trong kỳ tính thuế với cá nhân điều hành, kiểm soát doanh nghiệp hoặc với cá nhân thuộc một trong các mối quan hệ theo quy định tại điểm g khoản này.

Xem thêm: 4 thay đổi về chính sách thuế, phí, lệ phí có hiệu lực từ tháng 1/2022

Kết luận

Qua bài viết này, hy vọng rằng các bạn đã nắm được quy định của pháp luật về giao dịch liên kết. Những kiến thức pháp luật luôn rất quan trọng với người làm kế toán. Bạn cần nắm rõ để xử lý tốt các công việc cho doanh nghiệp. Để được trang bị kiến thức mới nhất về hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến thuế thì các bạn hãy tham gia khóa học Kế toán Thuế Thực hành từ cơ bản đến nâng cao tại Gitiho.

Không chỉ cung cấp kiến thức pháp luật dành cho kế toán thuế mà khóa học còn hướng dẫn bạn thực hiện các nghiệp vụ của vị trí công việc này như cách dùng phần mềm kế toán, cách lập báo cáo thuế GTGT, thuế TNCN, thuế TNDN, báo cáo sử dụng hóa đơn,… Nếu các bạn xem video mà chưa hiểu bài thì có thể đặt câu hỏi cho giảng viên qua mục Hỏi - Đáp. Mọi thắc mắc đều được phản hồi nhanh chóng, chi tiết và dễ hiểu cho các bạn nhé. Chúc các bạn thành công!