Ứng dụng đường cong lãng quên trong hoạt động đào tạo giúp người học nhớ lâu kiến thức

Nội dung được viết bởi Thái Minh

Trong các chương trình đào tạo nội bộ, việc truyền đạt kiến thức và kỹ năng để giúp học áp dụng vào công việc hằng ngày rất quan trọng. Tuy nhiên, tất cả sẽ vô ích nếu như người học của bạn không thể ghi nhớ hoặc quên sau vài ngày những kiến thức đã học. 

Vấn đề này đã được một nhà tâm lý học nghiên cứu, và nó được gọi là “Đường cong lãng quên”. Điều quan trọng mà chúng ta cần tập trung đó là hiểu nguyên lý của não bộ cũng như cách chống lại nó. 

Vậy cách làm như thế nào? Theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết nhé!

Đường cong lãng quên trong e-learning 

“Đường cong lãng quên” được nghiên cứu bởi nhà tâm lý học thực nghiệm nổi tiếng người Đức, có tên là Hermann Ebbinghaus, ông sinh năm 1850. Ông đã đưa ra giả thuyết rằng bộ não con người sẽ quên hầu hết những thông tin đã học nếu không áp dụng vào thực tế

Ví dụ như một nhân sự tham gia chương trình đào tạo “Ứng dụng AI để sản xuất video triệu view” nhưng người này lại không thực hành ngay, không bắt đầu bằng việc tự làm một video bằng AI thì chắc chắn rằng, chỉ 1 tuần sau, người đó sẽ không nhớ cách làm như thế nào nữa. 

Theo Hermann Ebbinghaus, có một số nguyên tắc chính liên quan đến đường cong lãng quên như: 

  1. Người học thường dễ dàng ghi nhớ thông tin, hiểu cách làm và thuần thục kỹ năng nếu kiến thức áp dụng được vào công việc và được người học thực hành hằng ngày. 
  2. Người học sẽ học hiệu quả hơn nếu kiến thức được chia đều trong các khoảng thời gian thay vì họ phải học tất cả. 
  3. Việc lặp lại việc học và thực hành sẽ giúp người học nhớ lâu hơn. Ví dụ như xem tài liệu, thực hành các bài tập, áp dụng kiến thức trong nhiều mục đích công việc khác nhau. 
  4. Một môi trường học tập tích cực như sự tập trung, động viên và hỗ trợ từ giáo viên, đồng nghiệp hoặc mentor cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và ghi nhớ kiến thức. 
Ứng dụng đường cong lãng quên trong hoạt động đào tạo giúp người học nhớ lâu kiến thức

Dựa trên Đường cong lãng quên, nhà tâm lý học đã đưa ra một con số đó là người học sẽ quên trung bình 90% kiến thức những gì họ học được trong tháng đầu tiên. Tuy nhiên, bản chất của nội dung, nền tảng của người học, sức mạnh của não bộ và các yếu tố liên quan sẽ tác động đáng kể đến tốc độ quên trong các khóa học trực tuyến. 

Điều này có nghĩa là mặc dù đường cong lãng quên của Hermann Ebbinghaus chỉ ra rằng người học thường quên kiến thức trong tháng đầu tiên nhưng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ quên của họ trong các khóa học trực tuyến: 

Nội dung học: Nội dung học phức tạp hay trừu tượng làm cho việc ghi nhớ trở nên khó khăn với một số người học. 

Kiến thức nền tảng của người học: Kiến thức và kinh nghiệm trước đây của người học có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu và ghi nhớ những thông tin mới. 

Sức mạnh của não bộ mỗi người: Mỗi người có một cấp độ ghi nhớ khác nhau, người có não bộ tốt có thể lưu giữ kiến thức thời gian dài so với những người có bộ nhớ kém. 

Các yếu tố khác: Các yếu tố như phương pháp học, mức độ quan tâm và tập trung cũng như môi trường học tập cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ và duy trì kiến thức. 

Vì vậy, khi thiết kế và triển khai các khóa học trực tuyến, bộ phận LnD cần xem xét những yếu tố này để tối ưu hóa hiệu quả học tập và giúp cho nhân viên nhớ được kiến thức lâu dài. 

Xem thêm: 6 cách để nhân sự nhớ nhanh kiến thức được đào tạo tại doanh nghiệp

5 cách để tăng cường khả năng tiếp thu và ghi nhớ của người học

Để tránh tình trạng quá tải trí nhớ, người làm LnD cần lưu ý một số điều sau: 

1. Tăng cường đào tạo thường xuyên

Để chống lại đường cong lãng quên, việc tăng cường đào tạo thường xuyên sẽ là một trong những biện pháp hiệu quả. Tổ chức thực hiện những buổi đào tạo thường xuyên sẽ giúp cho mức độ tiếp thu kiến thức của người học tăng lên. Thay vì tổ chức các buổi đào tạo cả ngày dài thì hãy tổ chức các buổi đào tạo nhỏ, theo tuần, theo tháng để giảm thiểu áp lực và stress cho người học. 

Bên cạnh đó, hãy nghĩ đến việc cung cấp các khóa học ngắn gọn theo hình thức microlearning để người học dễ tiếp thu, tăng sự tập trung và hứng thú. 

Ứng dụng đường cong lãng quên trong hoạt động đào tạo giúp người học nhớ lâu kiến thức
Tăng cường đào tạo thường xuyên hàng tuần, hàng tháng giúp nhân viên tích cực tham gia các chương trình đào tạo

2. Giúp nhân viên học hỏi trong quá trình làm việc

Có một trường hợp phổ biến đó là nhân viên học xong khóa học và họ không có cơ hội để áp dụng những kiến thức đó vào công việc. Để tránh những tình huống như vậy, người làm LnD cần giúp người học “học ngay làm luôn”, cung cấp các chương trình đào tạo mà người học cần để giải quyết công việc của họ. 

Theo mô hình tháp học tập, người học ghi nhớ được 90% kiến thức khi họ được thực hành và làm 1 bài tập. Vì vậy, việc học trong dòng chảy công việc chính là phương pháp học tập tích cực cho phép người học tiếp thu nhiều thông tin hơn và làm việc hiệu suất hơn. Đặc biệt, áp dụng phương pháp này vào đào tạo nhân viên sẽ giúp người học hiểu rõ hơn về công nghệ, học tập hiệu quả và ghi nhớ nội dung đào tạo hơn.

Học hỏi trong quá trình làm việc giúp nhân viên có nhiều cơ hội để áp dụng kiến thức

3. Ứng dụng phương pháp luyện tập có chủ đích

Luyện tập có chủ đích là phương pháp học đã được chứng minh sự hiệu quả trên thế giới và đây cũng chính là cách giúp chúng ta thành công trong một lĩnh vực nào đó. 

Với phương pháp này, người làm đào tạo sẽ hỗ trợ người học nhớ và áp dụng được kiến thức đã học, mục tiêu cuối cùng là họ làm chủ kiến thức và sở hữu năng lực mà tổ chức yêu cầu. 

Để áp dụng Luyện tập có chủ đích, bạn cần làm theo một số bước sau: 

Bước 1: Chia nhỏ năng lực cần cải thiện thành các mục tiêu nhỏ

Bắt đầu bằng việc phân rã năng lực hoặc kỹ năng mục tiêu thành các bước nhỏ, dễ quản lý và đo lường được tiến độ. 

Bước 2: Lên kế hoạch học tập, làm bài thực hành, luyện đề thi, thảo luận với bạn học liên tục

Xác định kế hoạch cụ thể để đạt được các mục tiêu đề ra, bao gồm việc thực hiện bài tập, luyện đề thi và tham gia vào các hoạt động thực hành. 

Bước 3: Chia sẻ bài học ứng dụng để nhận góp ý, phản hồi của mentor, giảng viên 

Để tăng khả năng ghi nhớ của người học hãy cho họ viết trải nghiệm, tức là sau quá trình học và áp dụng kiến thức họ đã có những trải nghiệm gì, như thế nào. Sau đó, quản lý sẽ là người phản hồi và đưa ra nhận xét về cách mà họ đang làm. 

Bước 4: Cải thiện năng lực dựa trên những góp ý của người metor, giảng viên

Dựa vào những góp ý của metor, người học sẽ điều chỉnh để cải thiện kỹ năng và phát triển năng lực theo mục tiêu đã đề ra trước đó. 

Bước 5: Lặp lại bước 3-4 cho tới khi làm chủ được năng lực trước khi chuyển sang năng lực mới

Bạn sẽ không thể thành thục một kỹ năng nào đó nếu như bạn không lặp đi lặp lại. Vì vậy, hãy lặp lại bước 3 và bước 4 cho đến khi mentor nói rằng bạn thực sự làm chủ được năng lực đó. 

Sự lặp đi lặp lại trong Luyện tập có chủ đích giúp nhân viên nhớ lâu kiến thức được học
Sự lặp đi lặp lại trong Luyện tập có chủ đích giúp nhân viên nhớ lâu kiến thức được học

Ví dụ như một bạn tư vấn viên là A có tỷ lệ chốt thấp hơn trung bình cả nhóm và qua phân tích thì thấy rằng bạn A chưa ứng dụng được SPIN vào tư vấn, thì học và ứng dụng SPIN là mục tiêu học tập của A. 

Khi đã xác định được mục tiêu học tập, làm LnD cần giúp bạn sale A áp dụng phương pháp “Luyện tập có chủ ý” với quy trình là:

  • Lên kế hoạch để đạt được mục tiêu, ví dụ như là cần hoàn thành khóa học “Đột phá doanh số bằng cách đặt câu hỏi SPIN” trong khoảng 1 tuần, 2 tuần. 
  • Sau khi hoàn thành khóa học, người học cần thảo luận với đồng nghiệp, có thể là những người đã học khóa học đó hoặc với quản lý trực tiếp về những nội dung trong bài học, câu hỏi tình huống. 
  • Sau khi đã thật sự hiểu về cách bán hàng bằng đặt câu hỏi SPIN, bạn nhân viên sẽ áp dụng vào quy trình tư vấn và viết chia sẻ trải nghiệm ứng dụng, kết quả là gì, bài học rút ra như thế nào. 
  • Quản lý sẽ trực tiếp góp ý cho nhân viên sale A những điểm đã tốt hay những điểm cần cải thiện. 
  • Nhân viên A tiếp tục học tập và hoàn thiện bản thân dựa trên góp ý của quản lý. 

4. Thiết kế bài giảng thu hút và tăng tính tương tác 

Bạn có biết? Sự tập trung của người học sẽ giảm đi nếu như họ được yêu cầu tiếp thu một lượng lớn kiến thức về lý thuyết hoặc xem thuyết trình hàng giờ, điều này cũng đồng nghĩa với việc khả năng ghi nhớ sẽ bị giảm đi. Tuy nhiên, nếu như chương trình đào tạo hấp dẫn, thu hút được sự chú ý của người học thì chắc chắn nó sẽ cải thiện tỷ lệ hoàn thành của khóa học và giúp nhân viên lưu giữ thông tin lâu hơn. 

Xem thêm: Thiết kế bài giảng theo cấu trúc Ropes - Cách cấu trúc hóa bài giảng tiêu chuẩn toàn cầu

Điều quan trọng khi khắc phục tình trạng đường cong lãng quên đó là làm cho nội dung đào tạo trở nên hấp dẫn, có tính tương tác mạnh mẽ giữa người học và giảng viên cũng như xen lẫn cá yếu tố giải trí. Như vậy, điều này đòi hỏi người làm LnD hay nhân viên thiết kế trải nghiệm học tập phải am hiểu người học và có tính sáng tạo, nắm rõ các phương pháp thiết kế học tập. 

Ví dụ như thay vì tổ chức các buổi đào tạo truyền thống khô khan hay cung cấp các tài liệu đào tạo dài dòng cho nhân viên tự tìm hiểu thì hãy thử cung cấp các nội dung khác nhau như video, hình ảnh, khóa học trực tuyến và thêm các yếu tố trò chơi, học tập dựa trên trò chơi vào chương trình học. 

Thiết kế bài giảng thật hấp dẫn và thu hút
Thiết kế bài giảng thật hấp dẫn và thu hút

5. Có hệ thống lưu trữ tri thức

Một trong những cách để giúp người học chống lại đường cong lãng quên chính là lưu trữ tri thức, để nhân viên có thể “phục hồi trí nhớ” bằng cách xem lại video, khóa học mà họ đã từng học. Đây chính là lý do tại sao mỗi doanh nghiệp cần trang bị cho mình các khóa học được số hóa và một hệ thống học trực tuyến để nhân viên học tập mọi lúc, mọi nơi. 

Ví dụ như nếu bạn đào tạo trực tiếp về văn hóa doanh nghiệp, có thể trong lúc đào tạo nhân viên có thể ghi lại, nhưng chỉ là ghi những ý chính hoặc thậm chí chỉ có người nghe chứ không không ghi chép lại. Sau một thời gian, họ sẽ quên ngay kiến thức được đào tạo và những gì mà họ ghi chép lại không giúp họ hiểu vấn đề. 

Hệ thống lưu trữ kiến thức có thể là LMS hoặc cũng có thể lưu trữ trên Google Drive
Hệ thống lưu trữ kiến thức có thể là LMS hoặc cũng có thể lưu trữ trên Google Drive

Tuy nhiên, như cách mà Gitiho đã làm đó là số hóa các khóa học và tải lên hệ thống LMS của công ty, như vậy nhân viên khi quên có thể nhanh chóng và dễ dàng truy cập vào học tập một cách thuận tiện. Đây cũng là cách để không phải đào tạo đi đào tạo lại cùng một nội dung vừa tốn thời gian lại tốn nguồn lực. 

Click tìm hiểu hệ thống e-learning 165+ tính năng của Gitiho:

Ứng dụng đường cong lãng quên trong hoạt động đào tạo giúp người học nhớ lâu kiến thức

Đường cong lãng quên là trường hợp phổ biến trong đào tạo, điều quan trọng là người làm LnD và bản thân người học phải có những phương pháp để chống lại nó. Hy vọng rằng với những kiến thức mà Gitiho truyền tải sẽ giúp bạn ứng dụng thành công vào doanh nghiệp của mình. Đừng quên theo dõi blog Gitiho để cập nhật nhiều thông tin hữu ích nhé!

5/5 - (1 bình chọn)

5/5 - (1 bình chọn)

0 thảo luận

@ 2020 - Bản quyền của Công ty cổ phần công nghệ giáo dục Gitiho Việt Nam
Giấy chứng nhận Đăng ký doanh nghiệp số: 0109077145, cấp bởi Sở kế hoạch và đầu tư TP. Hà Nội
Giấy phép mạng xã hội số: 588, cấp bởi Bộ thông tin và truyền thông